Arenaria nevadensis
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
Arenaria nevadensis | ||
Nazwa systematyczna | |||
Arenaria nevadensis Boiss. & Reut. Diagn. Pl. Orient. II, 1: 90 1854[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Arenaria nevadensis Boiss. & Reut. – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae Juss.). Występuje endemicznie w paśmie górskim Sierra Nevada w Hiszpanii[5][6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Roślina osiąga do 9 cm wysokości[7].
- Liście
- Prawie owalne, owalne lub lancetowate. Mają 3–9 mm długości oraz 2–4 mm szerokości. Nasada liścia zbiega po ogonku lub ma kształt ucięty. Wierzchołek jest ostry lub stępiony[7].
- Kwiaty
- Zebrane w kwiatostany. Kwiaty mają 5 działek kielicha, podłużnie lancetowatych, o długości 4–6 mm. Korona kwiatu składa się z 5 owalnych, białych, płatków. Mają one po 3–4 mm długości[7].
- Owoce
- Jajowate torebki o długości 3–4 mm[7].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Roślina jednoroczna. Występuje na skalistym podłożu na wysokości 2960–3000 m n.p.m. Czerpie wodę głównie z topniejącego śniegu. Rozwój rośliny przypada na lato, a sezon wegetacyjny trwa mniej niż 30 dni. Roślina zapylana jest przez owady (głównie błonkoskrzydłe i muchówki). Kwitnie w lipcu i sierpniu (z maksimum przypadającym na początek sierpnia)[6][7].
Siedlisko zazwyczaj dzieli z takimi gatunkami jak: Linaria glacialis, Viola crassiuscula, Galium rosellum, Hormathophylla spinosa, Festuca clementei, Arenaria tetraquetra ssp. amabilis, Jasione crispa ssp. amethystina, Saxifraga nevadensis, Coincya monensis ssp. nevadensis, Crepis oporinoides oraz Holcus caespitosus[6].
Rozsiewanie nasion jest pasywne i często zostają uwięzione pomiędzy kamieniami w sąsiedztwie rośliny macierzystej. Nie rozmnażają się wegetatywnie. Wszystkie osobniki wydają owoce pod koniec okresu wzrostu. Każdy kwiat produkuje dziesięć nasion, z których 40–60% jest zapłodnionych. Szacuje się, że 69% kwiatów może produkować żywotne nasiona[6].
Ochrona
[edytuj | edytuj kod]W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii CR – gatunków krytycznie zagrożonych wyginięciem. Został sklasyfikowany w tej grupie, ponieważ jego zasięg występowania nie przekracza 2 km². Ponadto ma bardzo rzadkie i specyficzne środowisko. Jego populacja spada z powodu zwierząt i zmian klimatu. Znany jest tylko z jednej subpopulacji[a][8], która ulega skrajnym wahaniom i zajmuje rzeczywistą powierzchnię mniejszą niż 1 km², która podczas ostatniej inwentaryzacji liczyła 2533 okazy. Ze względu na to, że jest to roślina jednoroczna, istnieją znaczne wahania wielkości populacji w poszczególnych latach[6].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ a b Arenaria nevadensis Boiss. & Reut.. The Plant List. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).
- ↑ Arenaria nevadensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Arenaria nevadensis – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).
- ↑ a b c d e L. Gutiérrez , G. Blanca , Arenaria nevadensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-24] (ang.).
- ↑ a b c d e Arenaria nevadensis. Plantes et botanique. [dostęp 2014-11-24]. (fr.).
- ↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcie rośliny (hiszp.)